Sandra: het boeddhistisch vrouwenklooster

De dagen begonnen vroeg: de nonnen stonden om half 5 op, wij mochten
gelukkig een uurtje langer blijven liggen. Echter, half 6 was nog
steeds een pijnlijk koud en donker tijdstip om mijn slaapzak te
verlaten. Na het vroege ontbijt, vond er van 7 tot 8 uur chanting en
meditatie plaats. Chanting is een soort van 'mis' waarin Boeddha en de
leer van Boeddha (dharma) worden aanbeden. De dharma luidt in het kort
als volgt: alle daden en gevoelens van een wezen, karma, bepalen hoe
een wezen wordt wedergeboren. Iemands karma wordt wedergeboren, niet
iemands ziel. Omdat elke wedergeboorte gepaard gaat met lijden (dukha)
in de zin van ouderdom, ziekte en dood, proberen boeddhisten aan deze
cirkel van wedergeboorten te ontsnappen. Dat kunnen ze doen door het
achtvoudige pad te volgen:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Het_Achtvoudige_Pad. Als dit pad met
succes wordt gevolgd, dan komt iemand in het nirvana terecht. Dit is
de staat van Verlichting, van het ultieme geluk. De karma houdt op te
bestaan en er vindt geen wedergeboorte meer plaats.

Na de chanting vond er vaak een vergadering plaats met de
boeddhistische jeugdgroep van Bungamati. Daar ben ik nooit bij
geweest, omdat ze Newari praatten, de taal van de Newari minderheid in
Nepal. Meestal las ik een boek of kreeg ik van Anil les over het
Boeddhisme.

De nonnen aten altijd voor 12 uur 's middags, omdat ze na 12 uur niets
meer mochten eten. Daarna sliepen ze wat, mediteerden ze, deden wat
handwerk of leerden jonge meisjes hoe ze zich moeten gedragen. Om 18
uur was er weer een chanting, waarna we thee dronken (en Martine en ik
vaak de restjes van het middageten opaten) en gingen slapen.

Theravada nonnen leiden een redelijk eenvoudig, op zichzelf gericht
leven en verlaten het klooster slechts voor het doen van boodschappen,
familiebezoek en boeddhistische ceremonies. Ik had het geluk dat ik in
de ceremoniemaand arriveerde en 3 ceremonies bij mocht wonen in andere
kloosters in de buurt. De lokale bevolking kreeg daarop de gelegenheid
de monniken en nonnen uit de omgeving te her-verwelkomen na 3 maanden
'retraite' in de moessonperiode. De monniken en nonnen zaten in rijen
en de mensen liepen langs om donaties te geven. Ze leven trouwens van
donaties, want ze mogen niet werken. Ze kunnen daarmee een prima leven
leiden. Tot mijn verbazing hadden de nonnen in Bungamati zelfs een
computer en een Iphone. Een keer vond zo'n ceremonie plaats in de
buurt van Swayambhunath, de monkey temple, en zijn Martine en ik de
toerist uit gaan hangen. Een gezellige plek!

Op een dag hebben we samen met Anil een wandeling gemaakt naar een
Tibetaans klooster op de top van een heuvel. Het klooster en het
uitzicht over de Kathmandu vallei waren erg mooi. Martine en ik hebben
ook op eigen houtje ook een wandeling in de omgeving van Bungamati
gemaakt: langs de rivier, door rijstvelden, langs tempeltjes en
houtbewerkte huizen. De Newari's zijn beroemd om hun
houtbewerkingskunsten. Ze hakken echt de meest onmogelijke figuren uit
hout. Per toeval kwamen we de man tegen die voor de houtbewerking van
het Nepalese huis op de Floriade in Nederland heeft gezorgd. Verder
hebben we een ochtend meegeholpen met het oogsten van de rijst. Als ik
terug ben ik Nederland, laat ik graag zien hoe dat gaat!

Voor mij wat het inspirerend en schokkerend tegelijk om het leven in
het klooster van zo dichtbij mee te maken. Inspirerend vanwege de
toewijding waarmee het achtvoudige pad gevolgd wordt, de
vriendelijkheid van de mensen, de focus op het hier en nu en de
aandacht waarmee dingen gedaan worden. Schokkerend omdat de
karma-theorie in mijn ogen soms verregaande consequenties heeft. De
overstroming in Amerika vond volgens hen ook plaats omdat daar veel
slechte mensen wonen. En iemand is blind omdat hij in vorige levens
slechte dingen heeft gedaan. Er wordt dus wel degelijk geoordeeld over
anderen.

Gisteren ben ik weer gearriveerd in Pepsi Cola en vandaag vieren we
het Tihar festival met het gastgezin. Morgen vertrekken we met de bus
naar Pokhara.

Wordt vervolgd!

Vrijwilligerswerk: Handen uit de mouwen in Pepsi Cola!

Dhading: the Nepali way

Van 24 t/m 28 oktober hebben we met Pure Nepal een homestay trekking gemaakt in Dhading, een regio ten westen van Kathmandu. We verbleven vijf dagen in lokale, niet-toeristische dorpjes, zodat we kennis konden maken met de Nepalese cultuur en het leven op het platteland.

Toen we deze trekking planden, wisten we echter niet dat 24 oktober de belangrijkste dag van het festival was waarop families samenkomen: Bijaya Dashami. Op deze dag plaatst de oudste man van de familie tika's op de voorhoofden van de rest van de familie. Een tika is een rode stip bestaande uit ongekookt rijst, gemaald sandalhout, yoghurt en suiker (zodat ie lekker plakt). Dit is een teken van zegening. Er wordt ook een bloem of rijstplantje in het haar gedaan, geld gegeven en de voeten worden aangeraakt met het hoofd (voeten zijn hier het onrijnste deel van het lichaam, dus dit gebaar maakt duidelijk dat iemand van jou zelfs je onrijnste deel wil aanraken). Vervolgens mag de op een-na-oudste iedereen een tika geven etc. De jongste krijgt dus heel veel tika's, maar kan er zelf geen geven. Dit tika-ritueel vindt ook nog in de 4 dagen erna plaats.

Helaas kwamen wij op 24 oktober niet zo gemakkelijk in Dhading als we hadden gehoopt. Ten eerste reden er 's ochtends geen bussen en ten tweede reden er 's middags slechts enkele bussen voor heel veel passagiers. Het gevolg was dat wij 's ochtends gezellig mee hebben gedaan met het tika-en met de mensen van Pure Nepal (Shiva en familie) en dat we 's middags erg lang moesten wachten op een bus. We zaten zij-aan-zij, hoofd-op-kont met zo'n 40 mensen in een bus voor 20 personen. Weer een ervaring 'rijker'...

De eerste twee nachten sliepen we bij het gezin van onze 18-jarige gids Rajesh. Daar mochten we o.a. de buffalo melken, suikerriet kappen, wassen en eten en dhalbat (leren) maken. Ook hebben we zijn familie bezocht om onze gesneuvelde tika's te vernieuwen en een wandeling door de rijstvelden gemaakt. De bevolking is enorm gastvrij. Overal werd er Nepalese milktea aangeboden en wilden mensen een praatje maken.

Op de 3e dag van onze trekking vertrokken we naar een dorp in de hogere heuvels (van onze gids mogen we geen 'bergen' zeggen, want bergen hebben sneeuw en dat hadden deze heuvels niet, maar ze waren wel erg hoog). De wandeling was echt prachtig! En vanaf het eindpunt hadden we een schitterend uitzicht over de besneeuwde toppen van de Manasalu en de Ganesh. Ook hier zijn we twee dagen gebleven en hebben wat korte wandelingen gemaakt en nog meer tika's en milktea ontvangen!

Het was mooi om te zien hoe de lokale bevolking geheel zelfvoorzienend is. Ze eten hun eigen rijst, drinken melk van hun eigen buffalo en eten op speciale gelegenheden vlees van hun eigen geiten. Natuurlijk afval wordt als compost gebruikt. Helaas snappen de mensen niet dat plastic afval blijft liggen en niet afgebroken wordt. Overal liggen dus ook plastic papiertjes... jammer, vooral omdat ze het plastic eigenlijk niet nodig hebben in deze eco-dorpjes.

Een dag van de lokale bevolking ziet er als volgt uit: om 6 uur staan de mensen op en drinken milktea. Vervolgens gaan de vrouwen de keuken in om dhalbhat te bereiden, terwijl de mannen wat voedsel voor de dieren halen. Na het ontbijt zorgt de vrouw voor bladgroen en brandhout uit de bossen en de man laat de dieren grazen in de wei. Rond 3 uur nemen ze een 'snack' en daarna doen ze het rustig aan. 's Avonds eet men nogmaals dhalbhat en rond 8 uur ligt iedereen in bed. Wij dus ook.

Als laatste willen we nog wat lokale gewoonten en tradities met jullie delen:

- Schoenen moeten uit in huis, tempel etc.

- Als je iets hebt aangeraakt met je mond, dan wordt dat 'jutho' (besmet) beschouwd. Het is vernederend om zoiets aan iemand anders aan te bieden. Met de mond aangeraakte waterflessen of glazen worden daarom nooit gedeeld! Nepalezen hebben een tactiek ontwikkeld die wij nog niet onder de knie hebben: drinken zonder de fles aan te raken.

- Man en vrouw mogen geen affectie in het openbaar tonen. Daarentegen zie je wel vaak mannen en mannen, en vrouwen en vrouwen hand in hand lopen.

- Binnen in huis mag je niet fluiten, want alleen dieven fluiten.

- De vrouw mag niet in de keuken komen en bij haar man slapen als ze haar menstruatie heeft. Als zij door de keuken naar binnen moet, dan mag dit dus ook niet en slaapt ze buiten. Deze regel is heel belangrijk...

Kathmandu: meer zien met minder bussen

Namaste! Tapaai:haru:laai kasto cha? Hami:laai thik cha. Oftewel: Hoe gaat het met jullie? Met ons gaat het goed.

De afgelopen twee dagen hebben we nog wat taalles gehad en een beetje aan sightseeing gedaan. Een beetje maar, omdat in verband met het festival Dasain veel bus- en taxichauffeurs naar het platteland vertrokken zijn; en auto's, bussen en motoren vereerd worden (serieus, met bloemenkettinkjes en rode 'stippen'). Vanuit de buitenwijk waar wij verblijven, is het dan lastig om in de stad te komen. Gelukkig hoeven we niet ver om veel mee te kunnen maken! Een aantal voorbeelden:

- Regelmatig worden we door een horde kinderen bestormd die hun Engels willen oefenen en met allerlei vrienden en familieleden op de foto willen.

- Op de meest onverwachtse plekken staan tempels en grote bamboeschommels die speciaal voor Dasain zijn gebouwd, zodat iedereen in ieder geval 1 keer per jaar kan vliegen. Ook wij mochten erop!

- Een Nepalese simkaart kopen is niet makkelijk. Na 7 gesloten simkaart-winkels was er eindelijk eentje open. Helaas moeten ze hier ook een pasfoto en kopieen van je paspoort en visa nodig. En dat is nog niet alles. Ze willen ook je vingerafdruk en de namen van je opa, oma, vader, moeder etc. En sommige winkels geven geen simkaart aan buitenlanders. Vraag ons of Nepalezen niet waarom, want ze weten het zelf ook niet.

- De vrouwen, jong en oud, zijn heel mooi gekleed in allerlei kleuren. Schouders en knieen zijn bedekt, maar buik en rug mogen zichtbaar zijn. Gelukkig wisten we dit vantevoren en zijn we erop gekleed (maar geen buiktruitjes hoor!)

- Er wordt ook overal vrolijk gevliegerd!

Verder wennen we al aan geiten in de bus of achterop motoren, spugende Nepalezen en aan onze te verwaarlozen positie als voetganger. Helaas wennen de smog en het afval nog niet...

Gearriveerd in Kathmandu!

Gistermiddag zijn we na een lange, vermoeiende vlucht gearriveerd in Kathmandu. Nadat we slechts 1 stap buiten het vliegveld hadden gezet, realiseerden we ons het: We zijn er nu echt! Een paar tientallen taxi's sjeesden rond en toeterden naar ons, omdat ze ons een lift aan wilden bieden. Terwijl een politieagent ons probeerde weg te fluiten, probeerden wij tussen de 100 bordjes aan de overkant, onze namen te ontdekken. Op de achtergrond bergen en nog eens bergen... Namaste in Nepal!

We slapen bij een gastgezin in Pepsi Cola Town, vernoemd naar de Pepsi fabriek in de wijk. De mensen zijn erg aardig en Keshab en zijn tienjarige dochter spreken ook nog eens goed Engels! Zijn vrouw, zoon en moeder niet, maar zijn wel erg gastvrij. We werden verwelkomd met een Nepalese maaltijd, Daalbhat, gekookte rijst met linzensoep geserveerd met een vegetarische groentencurry. Erg lekker, maar pittig. Daarna hebben we tot onze verbazing mugloos geslapen.

Vanmorgen begon de dag al vroeg: de mensen staan hier tussen 5 en 6 uur 's ochtends op. Gelukkig konden wij tot 7 uur blijven liggen. Bij het ontbijt genoten we van rijst, soep, ei en aardappelen. We zaten met drie verschillende culturen aan tafel: 4 Koreanen (die met stokjes aten), 2 Nepalezen (die met hun rechterhand eten) en wij (gewoon met mes en vork). Het gastgezin verhuurd namelijk 7 kamers, blijkbaar op dit moment ook nog aan een paar andere Nederlanders.

Hierna hebben we onze eerste woordjes Nepalees geleerd en we moeten bekennen dat we na deze hectische dag weer het meerendeel vergeten zijn. Heel belangrijk is: 'Bujhina' (spreek uit als boe-dzjie-na), wat 'Ik begrijp het niet' betekent. We hebben in het vrijwilligerswerkkantoor VSN al veel internationale vrijwilligers en Nepalese medewerkers ontmoet. Erg leuk! Hierna gingen we met Ishwor op pad om te lunchen en daarna de stupa van Bodhnath te bewonderen. Deze Stupa is een Boeddhistische tempel, waaromheen allemaal Tibetaanse kloosters staan. Hiervan hebben we er twee van binnen mogen bekijken. Allemaal erg kleurrijk en mooi.

We zullen even kort 'schetsen' hoe het er in de stad Kathmandu aan toe gaat: Overal rijden stampvolle busjes rond, die tot op het dak toe gevuld zijn (letterlijk). De politie gooit deze mensen er zo nu en dan af. Verder hoor je echt elke seconde getoeter van motoren (zonder helm natuurlijk en die ook helemaal volgepropt zijn) en Toyata's en TATA's (Femke, zullen we er een voor je meenemen?). De stad is op dit moment trouwens half-leeg vanwege een festival en we willen niet weten hoe druk het is als iedereen aanwezig is! Zo nu en dan loopt er een heilige koe voorbij, of een geit die wordt uitgelaten aan een touwtje. Later hoorden we van onze gids dat ze geslacht worden voor het festival. Overal zie je kleine winkeltjes, ook volgepropt, met echt alles. We zijn alvast bezig met een shopping-list voor de dag voor vertrek naar Nederland. Bij tempels kan je echter een beetje ontsnappen aan de hectiek. Het is een heel diverse stad: mooie, spectaculaire huizen, maar echter ook krotten en overal wordt afval gedumpt, dat door straathonden met plezier opgegeten wordt.

Dit was het even voor nu. Morgen laten we ons weer verrassen door deze energieke stad!